Πέτρου και Παύλου
Ένα αρχαίο έθιμο μέχρι τις μέρες μας .
Ο βυζαντινός ναός βρίσκεται στην αγροτική περιοχη Σπάτων, ίσως για περισσότερα από 1000 χρόνια ,
Λόγω της κατασκευής του αεροδρομίου ,τον μετακίνησαν , περίπου 300μ δυτικά της αρχικής του θέσης.
Δεν υπάρχουν μελέτες για πιθανά ευρήματα αρχαίου ναού ,στον ίδιο ή σε κοντινό του χώρο ,αφού είναι γνωστό ότι τα αρχαία έθιμα υιοθετηθήκαν από την νέα θρησκεία ,με διαφορετικά ονόματα και λειτουργία,αλλά σχεδόν με το ίδιο τελετουργικό . Ένα τμήμα αρχαίας στήλης ήταν πακτωμένο στο πίσω μέρος του ιερού πριν την μεταφορά του, καθώς και ένα μαρμάρινο υπέρθυρο στην βορινή πόρτα .
Η απουσία εικονογράφησης και εικόνων εκτός μιας μόνον τοιχογραφίας , είναι μυστήριο
Πρόσφατες ανασκαφές ( κατά την μετακίνηση του ναού ) υπολογίζουν την ηλικία ευρημάτων (κυρίως τάφων) πριν από το 1100μχ .
Θυσία βοδιού , φωτιές ,καζάνια, κρεμμύδια . ΣΤΙΦΑΔΟ
Κάθε χρόνο η θυσία του ζώου είναι έθιμο και υπόθεση όλων των κατοίκων. Τα μαύρα χρόνια της Ελλάδας δεν άφησαν ίχνη γιά το σκοπό και την αρχή της λατρείας .
Πολλές ιστορίες έχουν καταγραφεί κυρίως από τον πολιτιστικό σύλλογο με αναφορά στα τελευταία 200-400 χρόνια .
Ένας διαμορφωμένος χώρος έχει δημιουργηθεί σε μαγειρείο ,σε 700 μέτρα απόσταση από τον ναό. (ΦΑΓΙΑ)
Παραμονή της γιορτής των πολιούχων ανάβουν φωτιές κάτω από τεράστια καζάνια. Οι εθελοντές στην πρώτη γραμμή για τις ανάγκες του μαγειρέματος. Γυναίκες καθαρίζουν σακιά με κρεμμύδια ,μάγειροι ρίχνουν κιλά λάδι , ντομάτες ,δάφνη, σκόρδο, δεντρολίβανο, μπαχάρι αλάτι, πιπέρι, ξύδι και άλλα μπαχαρικά.
Το τεμαχισμένο κρέας μοιράζεται αναλογικά στα καζάνια και με ξύλινες τεράστιες κουτάλες ανακατεύουν το φαγητό, που μαγειρεύεται όλη την νύχτα .
Κατά την διαδικασία της προετοιμασίας, το πανηγύρι αρχίζει, με πρωταγωνιστές τους κάτοικους και τα παιδιά .
Ρετσίνα σε πλήρη επάρκεια ρέει άφθονη, μεζέδες για συνοδεία σε αφθονία ,μουσική , χαρά, διασκέδαση ..
Το πρωί όλοι εκκλησιάζονται στον ναό των Αποστόλων και μετά την λειτουργία περνούν από το μαγειρείο, (φαγιά) και παίρνουν το φαγητό που είναι ήδη έτοιμο .
Τα παλαιότερα χρόνια όταν η απομόνωση του χωριού δεν ήταν επιλογή όπως σήμερα, αλλά ανάγκη ( λόγω έλλειψης μεταφορικών μέσων και χρημάτων ) το πανηγύρι κρατούσε 3 νύχτες.
Όλοι το περίμεναν για να διασκεδάσουν, να βάλουν τα καλά τους, να κάνουν βόλτα, να προβληθούν και γιατί όχι να διαλέξουν και μελλοντικό σύντροφο και φυσικά να ξοδέψουν χρήματα αφού σχεδόν όλο τον χρόνο έκαναν οικονομίες.
Υπαίθριες σκηνές γέμιζαν τις αλάνες με μπουλούκια, αυτοσχέδια τσίρκο, σκοποβολή, περιστρεφόμενα αλογάκια και βάρκες, παιχνίδια δύναμης, αλλά και γύρο του θανάτου ,με μοτοσυκλέτες να γυρίζουν μέσα στο βαρέλι. Η χαρά των παιδιών συμπληρωνόταν με ζαχαρωμένα μήλα, μαλλί της γριάς , λουκουμάδες, σάμαλι ,χαλβά, καραμέλες και πολλά άλλα .
Η κεντρική λεωφόρος μόλις έπεφτε το σούρουπο έκλεινε, ο δρόμος γέμιζε από τραπέζια και καρέκλες, μπροστά στα μαγαζιά που είχαν ορχήστρα, αλλά και σε ζαχαροπλαστεία , οι γιρλάντες με τις λάμπες απλώνονταν σε όλο το πλάτος του δρόμου .
Στα μαγαζιά που μεταμορφώνονταν σε κέντρα διασκεδάσεως γινόταν το αδιαχώρητο. Μεγάλα δοχεία γέμιζαν με πάγο για τα ποτά, εκατοντάδες χάρτινα παραλληλόγραμμα πιάτα για το φαγητό , εκατοντάδες ποτήρια , πιρούνια, μαχαίρια, ψωμιά , σερβιτόροι , μαγαζάτορες , επιχειρηματίες ,προσωπικό, κινούνταν με απόλυτη τάξη και στόχο σε ελάχιστο χώρο .
Καλλιτέχνες κυρίως τραγουδίστριες, που έκλεβαν την παράσταση με την εμφάνιση – αμφίεση τους περιφέρονταν προσπαθώντας να μακιγιαριστούν, μουσικοί να κουρδίζουν τα όργανα και τραγουδιστές να κάνουν πρόβα . Όλα αυτά γίνονταν μέσα στον ελάχιστο χώρο του μαγαζιού που είχε πρόγραμμα..
Μόλις νύχτωνε, τα φώτα άναβαν, οι μουσικοί στις θέσεις τους ,οι βοηθοί τραγουδηστές άρχιζαν το ζέσταμα και οι κάτοικοι περπατούσαν πάνω κάτω βολτάροντας, ( νυφοπάζαρο) μέχρι να αποφασίσουν που θα καθίσουνε .
Μετά τις 9 το βράδυ όλες οι καρέκλες έχουν καταληφθεί, το γλέντι έχει ξεκινήσει και το ποτό ρέει άφθονο χωρίς, ακόμα να έχει επίδραση .
Είναι ίσως το μοναδικό πανηγύρι με ιδιαίτερο φαγητό και ποτό .
Στο πανηγύρι σερβίρεται μόνο μπίρα και κρέας σούβλας .
Οι κάτοικοι, από τους πρώτους παραγωγούς -καταναλωτές ρετσίνας στη χώρα , θέλουν αλλαγή και φυσικά δεν χάνουν την ευκαιρία. Πίνουν μόνο μπίρες fix ,όσο για το φαγητό, οι συνθήκες δεν επιτρέπουν παρασκευή άμεση, έτσι οι σούβλες είχαν την τιμητική τους .
Σε κάθε τραπέζι υπήρχαν μπύρες και χάρτινα πιάτα με κρέας σούβλας.
Αργότερα η μπίρα έπαιρνε τον έλεγχο σε αρκετούς πανηγυριστές και διάφορα περιστατικά εξελίσσονταν ,αυξάνοντας την διάθεση και την διασκέδαση. Η χαρτούρα ήταν απαραίτητη στο καλαθάκι ή και το μέτωπο του τραγουδιστή, για την παραγγελιά ,που τηρούσαν με ευλάβεια , λόγω των άγραφων νόμων της , (Μακρύ ζεϊμπέκικο -παραγγελιά )
Φυσικά όλα αυτά τελείωσαν , το πανηγύρι έγινε πολιτιστικό δρώμενο και σχεδόν μόνο τα μέλη των συλλόγων παίρνουν μέρος σε όποιες εκδηλώσεις. Μόνο την παραμονή, της γιορτής ζει το πανηγύρι και όλοι οι κάτοικοι συμμετέχουν στο άναμα της φωτιάς για το στιφάδο .
Πάντα ήθελα το πανηγύρι να ανοιχτεί και να μετεξελιχτεί σε τοπική γιορτή, πανελλαδικής εμβέλειας προσελκύοντας επισκέπτες που θα έχουν δυνατότητα, ανήμερα της γιορτής στα μαγειρεία (φαγιά) έναντι κάποιου τιμήματος να παίρνουν φαγητό και να τρώνε εκεί , ο συνεταιρισμός να προσφέρει δωρεάν ρετσίνα και να δοθεί η δυνατότητα σε τοπικά μουσικά σχήματα να δείξουν τις ικανότητες τους και να συμβάλουν στην διασκέδαση ,
Παράλληλα θα δοθεί η ευκαιρία σε όσους θέλουν , σε υπαίθριους πάγκους να προβάλουν – εκθέσουν τοπικά προϊόντα με κυρίαρχο το κρασί αφού είναι γνωστό ότι έχουμε δεκάδες ετικέτες με υπέροχα κρασιά, αλλά γνωστά μόνο σε φίλους και σε γείτονες. Έχουμε καταπληκτικό μέλι και λάδι , βότανα, μαρμελάδες αποστάγματα , συνταγές και άλλα καταπληκτικά πράγματα που προέρχονται από ατομική προσπάθεια. Ανυπομονούμε να γνωρίσουμε την ντόπια παραγωγή που είναι αποκλεισμένη .
Στα πλαίσια του εθελοντισμού προσφέρεται δωρεάν κατάλληλος μόνιμος χώρος επίδειξης των προϊόντων μας.